Dòng họ Đặng ở làng Lương Điền, xã Thanh Xuân, huyện Thanh Chương, tỉnh Nghệ An, không chỉ được biết đến với truyền thống yêu nước, cách mạng mà còn ghi dấu ấn sâu đậm trong sự nghiệp giáo dục nước nhà. Nhiều thế hệ con cháu trong dòng họ đã và đang cống hiến hết mình cho sự nghiệp trồng người, đào tạo nên những thế hệ học trò tài năng cho đất nước.
Truyền thống hiếu học:
Ngay từ thủy tổ Đặng Quang Uy, người đã đỗ cử nhân và làm quan dưới triều Lê, dòng họ Đặng ở Lương Điền đã luôn đề cao việc học hành. Con cháu trong dòng họ được khuyến khích “dùi mài kinh sử”, phấn đấu vươn lên trên con đường học vấn.
Truyền thống hiếu học đó đã được truyền từ đời này sang đời khác, tạo nên một nền tảng vững chắc cho sự phát triển của dòng họ. Nhiều người con của dòng họ đã đỗ đạt cao, làm rạng danh tổ tiên và quê hương.
Những nhà giáo tiêu biểu:
Dòng họ Đặng ở Lương Điền tự hào có nhiều nhà giáo tài năng, tâm huyết, đã cống hiến hết mình cho sự nghiệp giáo dục.
- Đặng Thai Giai: Sau khi từ quan, ông đã trở về quê hương và dạy học cho con em trong làng. Ông là người đã khai khoa thi Hương cho làng Lương Điền, mở ra một trang sử mới cho truyền thống hiếu học của dòng họ.
- Đặng Nguyên Cẩn: Ông từng làm Giáo thụ phủ Hưng Nguyên, Đốc học tỉnh Hà Tĩnh và Bình Thuận. Ông cũng là người đồng sáng lập trường tư thục Dục Anh, góp phần đào tạo nhiều nhân tài cho đất nước.
- Đặng Thúc Hứa: Trong thời gian hoạt động cách mạng ở Thái Lan, ông cũng đã dạy học cho kiều bào và cán bộ cách mạng.
- Đặng Thai Mai: Ông là một nhà giáo xuất sắc, từng giảng dạy tại nhiều trường đại học lớn. Ông được xem là một trong những người thầy có ảnh hưởng sâu rộng đến nhiều thế hệ học trò.
- Đặng Thai Hoàng: Con trai của Đặng Thai Mai, ông là một kiến trúc sư, nhà giáo ưu tú, hiện đang giảng dạy tại trường Đại học Xây dựng Hà Nội.
- Đặng Thanh Lê, Đặng Anh Đào: Hai con gái của Đặng Thai Mai đều là những giáo sư văn học tài năng, đã có nhiều đóng góp cho sự nghiệp giáo dục đại học.
Kết luận:
Truyền thống hiếu học và nghề dạy học của dòng họ Đặng ở Lương Điền là một nét đẹp văn hóa, thể hiện tinh thần tôn sư trọng đạo, coi trọng việc truyền bá tri thức. Đây là một truyền thống đáng tự hào, cần được gìn giữ và phát huy trong thời đại ngày nay.